Opvoeding versus huisregels: praktisch
Opvoeding versus huisregels. In mijn opleiding tot plusoudercoach heb ik geleerd om het onderscheid te maken tussen opvoeding en huisregels en daar ook heel bewust mee om te gaan, wat dat ook betekent voor jouw gezin. In een klassiek gezin lopen die twee vanzelf door elkaar. Dat is ook vaak heel duidelijk en in het verlengde van elkaar. Zelfs al zitten beide ouders niet altijd op één lijn, als de relatie goed zit, zijn de partners meer geneigd om vanuit verbinding om te gaan met verschillen. Het mooie daaraan is dat ook dit deel is van ‘wat geven we de kinderen mee?’, niet zozeer inhoudelijk op dat moment, wel vanuit de vorm.
Ik heb daar mijn bedenkingen bij. Ik belicht in deze post graag de praktische kant, in een volgende post benader ik de menselijke kant en ga ik dieper in over wanneer onderscheid maken een goede optie is. Ik wil het eerst even hebben over wat ik zelf als plusouder ervaar en wat ik zie bij mijn coachees, met andere woorden hoe dat er in de praktijk aan toegaat. Want voor mij zit daar een grijze zone.
In een Nieuw Samengesteld Gezin maken we onderscheid tussen opvoeding en huisregels, want beide biologische ouders wonen niet meer samen en dus is de interactie met de kinderen hieromtrent niet meer gelijktijdig. Naarmate de jaren vorderen, evolueren de biologische ouders vaak in een andere richting. Zelfs als beide ouders nog een goed contact hebben, verandert dit sowieso bij iedereen op zijn eigen manier. Aansluitend bij de ander of niet helemaal niet.
Kinderen opvoeden blijft er wel bij horen, ook al zijn de ouders niet meer samen. En kinderen wonen in een huis, in twee meestal. Daar horen gebruiken en afspraken bij. Vanuit professioneel oogpunt stellen we: Opvoeding behoort tot de biologische ouders en daar zijn er maar 2 van, daar hoort de plusouder niet bij. Kort door de bocht gaat dat over keuzes die invloed hebben op langere termijn, zoals studiekeuze, hobbies, medische beslissingen… Huisregels horen bij het huis en daar wordt op toegezien door de volwassenen die er leven, de biologische ouder en plusouder dus. Dan hebben we het over afspraken en taken in het huishouden, uur om te gaan slapen, schermtijd enz.
Voor mij zit er een grijze zone tussen de opvoeding en huisregels. Daarin bevinden zich bijvoorbeeld de smartphone en tablet. Je kan schermtijd wel onder huisregels plaatsen, maar wat doe je met de leeftijd waarop het kind een smartphone krijgt? En wat als de plusbroertjes- of zusjes dezelfde leeftijd hebben en jouw partner een andere leeftijd in gedachten heeft voor zijn eigen kinderen dan jij voor de jouwe?
Ik herinner me een plusmama die het heel benauwd kreeg wanneer het ging over tabletgebruik. Haar pluskinderen en eigen kinderen waren even oud, de kinderen van haar partner hadden een tablet en de hare niet. Ze had het heel moeilijk om hiermee geconfronteerd te worden. Haar kinderen gingen dan verslagen naast hun plusbroertjes zitten terwijl die op hun tablet speelden.
Wat haar hier zo in raakte, was dat zij de puurheid van haar kinderen in tact wou houden. De tablet zag zij als een verstoorder hierin en ze projecteerde dat ook op haar pluskinderen, die waren naar haar gevoel niet zo puur als haar eigen kindjes en de tablet speelde daar een belangrijke rol in. Dit is iets wat ik ook hoor van andere (plus)mama’s en persoonlijk ook erg herken bij mezelf. Al besef natuurlijk wel dat dit heel eng bekeken is.
Voeding is er ook zo eentje. Opvoeding of huisregels? En wat doe je met frisdrank? Die wordt uitgeschonken in het huis waar de kinderen leven en heeft invloed op lange termijn. Als je beiden kinderen uit een vorige relatie hebt, kan je vanuit verbinding een inspiratie zijn voor elkaar. Maar het blijft verdorie een hele uitdaging om aan jouw kinderen te zeggen dat zij geen cola mogen maar de plusbroertjes wel.
En dan is de vraag maar: Wat geef je de kinderen echt mee? Jouw intentie kan heel puur zijn, geheel vanuit een bewuste, creërende keuze. Als de kinderen zich daardoor buitengesloten voelen, hoeveel van die pure keuze voor gezondheid gaan ze dan echt meenemen later? Zal het niet eerder het omgekeerde effect hebben, iets waar ze weerstand op gaan voelen?
Verschil is er, niet alleen in het NSG, ook daarbuiten. Gaan ze bij vriendjes spelen, zien ze daar weer iets anders. Bij de grootouders krijgen ze ook andere dingen. Het komt telkens weer neer op vertrouwen hebben dat wat jij meegeeft, ook zal blijven hangen. Dat is loslaten. Overgave. Pittig soms.
Dan gaat dit over praktische zaken als wat komt er dagelijks op tafel te staan. Ben je als plusouder heel bewust bezig met voeding en kom je terecht in een gezin dat niet op dezelfde golflengte zit, kan dit een gigantisch energielek veroorzaken. Het kan andere verschillen uitvergroten en als bedreigend overkomen. Voor de relatie met de ander en met jezelf. Zoiets valt echt niet te onderschatten. Hoe ga je daar mee om: eet iedereen hetzelfde (maw past iemand zich aan, zet iemand zijn of haar principes aan de kant) of besteedt iemand veel tijd aan apart koken? Lukt het om dit laatste met liefde te doen, ideaal.
Meestal eet iedereen om praktische redenen hetzelfde, maar voor de ene kan het heel lekker zijn, voor de andere kant het figuurlijk heel bitter smaken. Het is iets wat wordt gedreven door waar wij voor staan als mens, wat wij belangrijk vinden. Dus voeding… deel van opvoeding of huisregels? Ik heb er geen antwoord op. Als het opvoeding is, behoort het strikt genomen niet tot het ‘domein’ van de plusouder. Sommige overtuigingen raken de plusouder tot in de kern als die dit niet kan uiten, dan mag het praktisch wel deel uitmaken van huisregels, de relatie tot voeding komt vanuit wie wij zijn als personen en wat wij willen meegeven met onze kinderen.
Het is en blijft een topic dat niet zwart/wit is. Je voegt twee gezinnen samen, twee culturen en culturen botsen wel al eens. Soms is er ook geen eenvoudige oplossing of gewoonweg geen oplossing. Verbinden is waar we naar streven, vanuit het hart, vanuit oprechtheid en puurheid in connectie gaan en blijven met de ander die er anders over denkt. Dat gaat soms in tegen onze eigen intuïtie, gaat het over onze eigen grenzen. Grenzen aangeven is ook een hele mooie vorm van liefde tonen (daar ga ik dieper op in de masterclass over omgaan met negatieve energie en in het Soulfully Plus traject) maar daar kan je ook een nee op krijgen. Een gerechtvaardigde nee van de ander, die even gerechtvaardigd is als jouw vraag. Wat doe je dan, kies je voor de verbinding met de ander of de verbinding met jezelf?
Er is geen pasklaar antwoord. Het maakt deel uit van jouw energie, wat jij op dat moment wil neerzetten, wat voor jou op dat moment geschikt voelt, de weg die jij op dat moment bewust wil bewandelen. Daarom zeg ik ook altijd dat je als plusouder goed bij jezelf moet blijven. Om te voelen wat klopt en wat niet.
Ikzelf ben hevige strijder voor gezonde maaltijden, samen aan de keukentafel om aandacht te hebben voor elkaar zonder schermpjes. Ook ik moet mezelf daarin bijsturen. De ene dag is de andere niet. Bovendien is niet alleen voeding een belangrijke waarde voor mij, gezelligheid is dat ook. En ja, er komen dus ook al eens frietjes bij ons op tafel. Aan de salontafel dan nog wel. Terwijl we allen samen naar een filmpje kijken.